Realizacja obowiązku nauki
KONTROLA SPEŁNIANIA OBOWIĄZKU NAUKI
- Podstawa prawna:
Obowiązek nauki wynika z ustawy z dnia 14 grudnia 2016 roku Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 poz. 1082 ze zm. [1]).
- Formy spełniania obowiązku nauki:
- Zgodnie z art. 36 ust. 9 ustawy Prawo oświatowe po ukończeniu szkoły podstawowej obowiązek nauki spełnia się przez:
- uczęszczanie do publicznej lub niepublicznej szkoły ponadpodstawowej;
- realizowanie, zgodnie z odrębnymi przepisami, przygotowania zawodowego u pracodawcy.
- Obowiązek nauki może również być spełniany przez uczęszczanie odpowiednio do szkoły:
- za granicą, w tym na podstawie umów międzynarodowych lub porozumień
o współpracy bezpośredniej zawieranych przez szkoły, jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej lub w ramach programów edukacyjnych Unii Europejskiej;
- przy przedstawicielstwie dyplomatycznym innego państwa w Polsce.
- Za spełnianie obowiązku nauki uznaje się również udział dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim w zajęciach rewalidacyjno – wychowawczych, organizowanych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 roku o Ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2020 poz. 685 ze zm.).
- Nauka jest obowiązkowa do ukończenia 18 roku życia.
- Uczeń, który skończył szkołę ponadpodstawową przed 18 rokiem życia, może również spełniać obowiązek nauki przez uczęszczanie do szkoły wyższej lub na kwalifikacyjne kursy zawodowe.
- Niespełnianie obowiązku nauki:
Przez niespełnianie obowiązku nauki należy rozumieć nieusprawiedliwioną nieobecność w okresie jednego miesiąca na co najmniej 50 %:
- dni zajęć w szkole ponadpodstawowej (publicznej lub niepublicznej) lub placówce;
- zajęć przygotowania zawodowego u pracodawcy;
- zajęć na kwalifikacyjnym kursie zawodowym.
- Zadania rodziców (opiekunów prawnych) dzieci podlegających kontroli spełniania obowiązku nauki:
- dopełnienie czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły;
- zapewnienie regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne;
- zapewnienie dziecku warunków umożliwiających przygotowanie się do zajęć szkolnych;
- zapewnienie dziecku realizującemu obowiązek nauki poza szkołą, warunków nauki określonych w zezwoleniu, o których mowa w art. 37 ust. 1. ustawy Prawo oświatowe.
W przypadku braku informacji (od dyrektora szkoły ponadpodstawowej) o miejscu spełniania obowiązku nauki przez mieszkańca Gminy Brześć Kujawski, rodzice ucznia podlegającego obowiązkowi nauki, na żądanie Burmistrza Brześcia Kujawskiego, są obowiązani poinformować o formie spełniania obowiązku nauki przez ucznia i zmianach w tym zakresie. Informacje o miejscu spełniania obowiązku nauki przedstawia się w formie uwzględnionej w wezwaniu do rodziców/opiekunów prawnych.
- Zadania dyrektora szkoły lub placówki, pracodawcy albo osoby prawnej lub fizycznej prowadzącej działalność oświatową na podstawie art. 170 ust. 2 ustawy Prawo oświatowe w ramach kontroli spełniania obowiązku nauki:
Dyrektorzy publicznych i niepublicznych szkół ponadpodstawowych, pracodawcy oraz osoby kierujące podmiotami prowadzącymi kwalifikacyjne kursy zawodowe są obowiązani powiadomić Burmistrza gminy, na terenie której mieszka absolwent szkoły podstawowej, który nie ukończył 18 lat, o przyjęciu go do szkoły albo w celu przygotowania zawodowego lub na kwalifikacyjny kurs zawodowy, w terminie 14 dni od dnia przyjęcia absolwenta, oraz informować o zmianach w spełnianiu obowiązku nauki przez absolwenta szkoły podstawowej, w terminie 14 dni od dnia powstania tych zmian – zgodnie z art. 36 ust. 15 ustawy Prawo oświatowe.
- Wierzyciel obowiązku nauki:
- Niespełnianie obowiązku nauki podlega egzekucji administracyjnej na podstawie art. 42 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe.
- Wierzycielem obowiązku nauki jest właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego – art. 1 a pkt 13 ustawy o Postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
- Do podstawowych obowiązków wierzyciela należy:
- wystosowanie upomnienia – art. 15 pkt 1 ustawy o Postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 poz.479 ze zm.[3]) . Kosztami upomnienia obciąża się rodziców dziecka na rzecz wierzyciela – art. 15 pkt 2 tejże ustawy;
- wystawienie tytułu wykonawczego – art. 26 pkt 1 i art. 27 wyżej wymienionej ustawy.
- Organem egzekucyjnym jest właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego, o czym stanowi art. 20 pkt 1 ust.2 ustawy o Postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Zasadniczą rolą organu egzekucyjnego jest doprowadzenie do wykonania obowiązku podlegającego egzekucji, czyli wymuszenie na rodzicach (prawnych opiekunach) pożądanych zachowań dziecka.
- Środki egzekucji administracyjnej:
Środkiem przymuszającym do wyegzekwowania obowiązku nauki jest grzywna. Grzywny nie stosuje się wobec ucznia, jako osoby małoletniej. Zgodnie z art. 120 art. 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym, nieuczęszczanie dziecka do szkoły skutkować będzie nałożeniem grzywny na jego przedstawicieli ustawowych. Tym samym egzekwowany będzie rodzicielski obowiązek zapewniania regularnego uczęszczania ucznia na zajęcia. Grzywna w celu przymuszenia może być nakładana kilkakrotnie w tej samej lub wyższej kwocie. Każdorazowo nałożona grzywna nie może przekroczyć kwoty 10 000 zł. Grzywny nakładane wielokrotnie nie mogą łącznie przekroczyć kwoty 50 000 zł (art. 121 ustawy o Postępowaniu egzekucyjnym w administracji).
[1] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 poz. 655, 1079, 1116, 1383, 1700 i 1730;
[2] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 poz. 974, 1700 i 2123;
[3] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U z 2022 poz. 1301, 1692, 1967.